Levha Levha Üstüne 6 Levha Anadolu Üstüne

Levha Levha Üstüne 6 Levha Anadolu Üstüne
–

–
Kıtaların oluşumu rüzgarlarının yağmur getirmesi gibi magmanın akıntısının yön değiştirmesine bağlı olarak nereden ivmelendiyse o bölgeden bir çember şeklinde yayılmaya bağlı hareketlenmelere bağlı olarak gelişmektedir. Türkiye’de bulunan çizgilere bakılırsa 6 bölgeden Anadolu’ya doğru kıtasal magma akıntısının oluştuğu görülebilir.
–
Levhalar üst üste bindi ve adına anadolu dendi. Anadolunun üzerindeki çizgilere bakılırsa en çok sıkışma alanlarının üzerinden gidildiğinde Çoğu bölgenin eski Gondwana’dan çıktığını net anlarsınız. Arap ve Akdeniz alanları ile benzer bir çizgide ilerlemektedir.
–
Çizgilere bakarak size kaç magma akıntı eğrisinin Anadolu’yu şekillendirdiğini net şekilde söyleyebiliyorum.
–
1) Laurasia’nın Asya Levhası
–
2) Gondwana’nın Afrika Levhası
–
3) Gondwana’nın Laurasia ile kesişiminden oluşan Arap Levhası
–
4) Laurasia’nın Avrupa Levhası
–
5) Laurasia’nın Karadeniz kesiti
–
6) Laurasia’nın Akdeniz ve Arap Levhası ile kesişiminden oluşan Anadolu Levhası
–
1) Asya Levhası
–
Asya kıtası bölgesinden olan sıkıştırma bölgesi olduğundan bu adı taktım. Sinop, Ankara, Niğde ve Adana hattından güneye doğru kavis çizen bu hat asya levhasının tektonik şemalarının tüm merkezinin göstergesidir.
–
Ön kırılma noktasına da karadeniz levhası ve anadolu levhası dediğim bölgeyi oluşturmaktadır. Akdeniz levhası ve Asya levhasının ayrım noktası Istıranca dağları, Eskişehir, Antalya ve kuzey kıbrıs üzerindeki faydan geçen noktalardan Suriye’de bulunan Dürzilerin yaşadığı bölgeye kadar giden koca bir kütleyi temsil etmektedir.
–
Asya levhasının batı noktası ise Karpatlar, Eflak ovasının batısı ve Bulgaristandaki Doğu Rumeli dağlarından Burgaz’a oradan da istanbul çatalcaya giden noktadadır. Istıranca masifi asya levhasının avrupa levhasıyla birleştiği son noktadır.
–
2) Afrika Levhası
–
Akdeniz dalma batma zonu diye tanımladığım yer Afrika kıtası ile ilgili bölge ve Eski batmış Alp kıtasının olduğu bölgeyi temsil etmektedir. Afrika kıtasının kuzey bölgesi ayrıca Gondwana’nın tüm sınırı Kuzey anadolu fay hattının geçtiği noktalar ve Güney Marmara fayı üzerindeki noktalar olarak belirlenebilir.
–
Afrika levhasının Arap levhasından ayrı battığı yerler ise Edremit, Balıkesir, Bursa, Eskişehir, Antalya ve Kıbrıs üzerinden geçen bölge olarak belirleniyor yukarıdaki şemaya göre.
–
Arap levhasıyla bir kesişim noktası ise Rodos Kütahya Antalya arasındaki bölge gözükmektedir. Akdeniz’in yoğun kütleli bölgesi olduğu için orada anadolu levhası sıkıştırma yaptığından fazla hızlı hareket edememiş ve antalya körfezi ortaya çıkmıştır. Rodos bölgesi ve Meis adası arası şu an Maraş depremiyle bu ivmelenme neticesinde çok sıkışmış durumdadır.
–
3) Arap Levhası
–
Arap levhasının üst kısmının İdlip, Antep, Bingöl, Hakkari üzerinde bir rotası üzerinden iran güneyine iniyor. Ayrıca bu levha’nın ikincil sıkıştırma noktası ise Kıbrıs, Kayseri, Ağrı ve İran’ın Khoy (köy) ili yada farslaştırılmış adıyla maku ili ile giden nokta. Bu ikisi de sürtünmenin etkisiyle oluşan levhaların klasik denkleminde sıradağlar oluşturan büzüşme noktalarıdır.
–
Arap levhası ayrıca üçüncül bir kırılma sekansı göstermektedir. Bu sekansta diğer sekanslara göre çok daha geniş ve akdeniz levhasıyla ortak oluşturduğu noktalar Rodos, Ankara ve Erzincan üzerinden geçmektedir.
–
4) Avrupa Levhası
–
Batıdan sıkıştırma noktası çemberine bakılırsa bir de Avrupa’dan bir çizgi çıkmaktadır. Bu çizgi ise Girit açıklarındaki noktaya kadar giden Rodos, Kütahya, Ankara, Kastamonu ve Safranbolu’dan kuzeye sivastopola gitmektedir.
–
Büyük etkileme bölgesi ise Moranın kuzeyinden başlayıp Eğriboz adasının tam ortasından geçip Güney Marmara Fayına giden koridordan Düzceye oradan da Karadeniz levhası dediğim bölgeye bağlanmaktadır.
–
Ayrıca ikincil kırılma sahası ise Preveze, Eğribozun kuzeyi, ve Kuzey Marmara Fay hattı ile birlikte düzcenin kuzey fayına oradan da karabük zonguldak üzerinden sivastopol şehrine dönen bir kıvrımdaki Karadeniz batı levhasını oluşturmaktadır.
–
5)Karadeniz Levhası
–
Karadeniz levhası Avrupa ve Asya’nın karşıt hareketlerinden oluşan anadolunun yükselmesine karşılık diğer yerlerden oluşan açılma ile kendine paye edinmiş yeni bir levhadır. Anadolu 6 ivmelenme merkezi etkisiyle yükselirken burası Marmara denizi gibi açıldığı için sürekli derinleşmektedir.
–
Anadolu levhasının yani Gondwana kıtasının sıkıştırdığı Kuzey Anadolu bölgesi yüksek dağlara sahip olmuş ama geri kalan noktası derin çukurlardan oluşmuştur. Hatta Romanya da Eflak ve Boğdan bölgesi bu karpat dağları oluşumunda karadeniz levhasının bölgesinde kaldığı için çukurlaşma eğilimi göstermektedir.
–
Istranca üzerinden Prens Adaları (İstanbul) Kocaeli üserinden Kuzey Anadolu Fayına geçerek oradan da Karadeniz üzerinden Samsuna ve Ahiska bölgesindeki Kafkasların kuzey noktasından da ilerleyen fay hatları ile çizgisi devam etmektedir.
–
Ayrıca ikincil büküm alanı da vardır. Dimetoka, Marmara Ereğlisi, Bursa, Eskişehir, Ankara, Tokat, Erzincan, Erzurum, Kars, Gori ve Osetya üzerinden de kuzeye doğru gitmektedir.
–
6) Anadolu Levhası
–
Balkanlar, Türkiye, Suriye, İran’ın azerbaycan topraklarına kadar olan bölgedeki tüm yükselme noktalarına Anadolu levhasının devamı diyebiliriz. Çünkü hepsi karma kıtasal akıntılar etkisiyle oluşmuş kıvrımlardır.
–
Çizgisel olarak bakıldığında net sınırları ise Preveze körfezi (Arta şehri), Eğribozun kuzeyi, Kuzey Anadolu Fay Hattı ve oradan Doğu Anadolu Fay hattı üzerinden Güney kıbrısa, Rodos güneyindeki yükselmeden Girit güneyine oradan kavisle tekrar Preveze körfezine giden noktayı tanımlamaktadır.
–
Bazıları sahil şeridinden öteyi yunan kıtası diye tanımlamış olsa da Bursa üzerinden güneye Antalyaya giden kavis Akdeniz sahasını bastırdığından orada da Ege mikro levhası oluşması adı verilse doğrudur.
–
Ege mikro levhası diyorum çünkü ana bindirme etkilerinden uzak başka bindirme sahasının eklenmesiyle oluşmuş büyük kırıklar içerisinde olan bölgeyi tanımlamaktadır.
–
Adana mikro levhası da bunun örneğidir.
–
Gondwana ve Laurasia Kıtası merkez noktaları
–
Girit, Rodos üzerinden Kütahya, Güney Ankara, Tokat, Erzincan, Erzurum, Kars, Gori ve Ermenistan kuzeyindeki bölgeden Mahabad’a kadar giden bölgede iki tarafın ying yang gibi birbirini sıkıştırma akslarının merkezini göstermektedir.
–
Ayrıca tekrar ediyorum burada Maraş depremi batıya bindirme yaptığı için şimdi en büyük tehlike Rodos ve Muğla güneyinden kaş’a kadar olan arasındaki bölgededir. 100km derinlikte olan depremler orada sıkışmanın derinleştiğini göstermektedir.
–
İkinci büyük etki de Erzincan karlıova’da deprem olduğu taktirde Güney Marmara fayında ve Kuzey Marmara fayında aşırı birikime neden olacaktır.
–
Küçük bir detay olarak vereyim bursa, eskişehir, niğde, göksun, maraş arasında da bir hat vardır ama o hattın ne hattı olduğunu bilmemekteyim. küçük faylanma çizgileri olmuş ama fazla güçlü hareketler oluşturmamaktadır. 7 şeklindeki çizginin kuzey noktasının olduğu bölge belki de karadeniz levhasının diğer bir çemberi olabilir bilemiyorum.